اصراربرطرح غيرکارشناسي تعطيلي پنجشنبه ادارات تهران باعث تصميم گيري هاي غيراصولي ديگر شده است
هموطن آنلاین _جواد حاتمي _نگاهي به آمار تعطيلات رسمي در کشورهاي مختلف نشان مي دهد که ايران جزو رکوردداران است و در عين حال اکنون ساعات کار ادارات در تهران نيز کاهش يافته و پنج شنبه ها هم تعطيل است. فعالان اقتصادي و صاحب نظران اجتماعي نقدهايي به اين موضوع دارند به ويژه آن که ساعات کار و روزهاي تعطيلي ادارات در تهران با شهرهاي ديگر کشور همخواني ندارد و اين موضوع ارتباط کاري سازمان ها و ادارات را مختل مي کند.
سرگرداني در تهران
رابط يک شرکت خدمات زيارتي که براي تاييد مدارک و معرفي به منظور صدور ويزاي يک کاروان زيارتي از شهرستان به پايتخت آمده است ولي به دليل تاخير در ورود به تهران و گرفتار شدن در ترافيک زماني به سازمان مربوطه مي رسد که اداره تعطيل شده است مي گويد: عصر روز چهارشنبه که به سازمان... مراجعه کردم اداره تعطيل شده بود و نگهبان سازمان گفت تا صبح روز شنبه کسي پاسخ گو نيست! او مي افزايد: اگر پنج شنبه تعطيل نمي بود مي توانستم کارم را انجام دهم و جمعه به شهرم برگردم و روز شنبه کار هماهنگي اعزام کاروان زيارتي را انجام دهم ولي چون ادارات تهران پنج شنبه ها تعطيل است مجبور شدم با تحمل هزينه و سرگرداني در تهران ۲ شبانه روز اضافه تر در هتل بمانم تا روز شنبه کارم انجام شود. وي مدعي است مسئولان با شيوه خدمات رساني در دستگاه هاي دولتي آشنايي ندارند و فکر مي کنند با اضافه کردن يک ساعت به وقت کاري کارمندان و تعطيل کردن روز پنج شنبه به مردم خدمت کرده اند در حالي که حقيقت چيز ديگري است.
همراه يک بيمار نيز در يکي از بيمارستان هاي تهران مي گويد: براي ترخيص بيمارمان در روز چهارشنبه هماهنگي کرديم ولي نياز بود نامه اي را سازمان بيمه گر تاييد کند ولي چون پنج شنبه و جمعه تعطيل بود موفق به اخذ اين تاييد و ترخيص بيمار نشديم و از اين بابت علاوه بر هزينه هاي بيمارستاني بابت هتل واياب و ذهاب خودمان هم متحمل هزينه شديم. اگر مسئولان با يک حساب سرانگشتي عوارض تعطيلي روزهاي پنج شنبه در ادارات تهران را برآورد کنند اجازه نخواهند داد به بهانه هاي مختلف ازجمله آلودگي هوا شهر تعطيل شود.
آزمون و خطا
اما آيا در مصوب شدن طرح تعطيلي ادارات تهران در روزهاي پنج شنبه ارزيابي داشته ايم؟
بسياري از کارشناسان و صاحب نظران مدعي هستند که مصوبات اين چنيني در قالب آزمون و خطا بدون درنظر گرفتن نياز ارباب رجوع و بدون مطالعه و ارزيابي فني- اقتصادي- اجتماعي صورت مي گيرد.
«اعظم ريحاني» کارشناس امور اجتماعي با اشاره به اين که حتي در انجام پروژه هاي عمراني ارزيابي و پيوست فرهنگي مدنظر است چرا در اعلام تعطيلي ادارات ، نهادها و مدارس در روزهاي پنج شنبه توجيه فني و ارزيابي لازم حتي در زمينه هاي فرهنگي و اجتماعي انجام نمي شود.
به گفته وي با گذشت چند سال از اجراي طرح تعطيلي ادارات و سازمان هاي تهران در روز پنج شنبه آيا برآوردي انجام شده است که اين تعطيلي چقدر به حل معضل ترافيک پايتخت کمک کرده است؟
آيا تعطيلي مدارس و ادارات در روزهاي آلوده به حل معضل آلودگي هوا کمک مي کند يا نه؟
اين نوع تعطيلات ضمن اين که دوگانگي به وجود مي آورد سبب مي شود به حقوق عده اي از کارگران هم اجحاف شود.
ضربه به اقتصاد کشور
فعالان اقتصادي هم مهم ترين پيامد تعطيلي هاي پنج شنبه ادارات و سازمان ها را ضربه به اقتصاد کشور مي دانند و آن را با شعار سال«جهاد اقتصادي» در تناقض مي دانند.
«اسدا...عسکراولادي» رئيس کميسيون صادرات اتاق بازرگاني ايران مي گويد:چون روزهاي شنبه و يک شنبه بازار جهاني تعطيلي است و ما هم روزهاي پنج شنبه و جمعه و حتي برخي روزها به خاطر آلودگي هوا چهارشنبه را هم تعطيل مي کنيم عملا ۵ روز اقتصاد ايران به خصوص در پايتخت تعطيل است و اين ها به ضرر آحاد مردم و کشور است.
او معتقد است چون سر وکار مردم و فعالان اقتصادي با مراجع دولتي و تصميم گيري زياد است تعطيلي اين قبيل مراکز دسترسي آن ها را به دريافت به موقع خدمات محدود مي کند.
اين فعال اقتصادي مي گويد: تجربه نشان داده است که اگر دولت با تشکل ها هم انديشي داشته باشد رونق و پيشرفت اقتصادي تضمين خواهد شد لذا در تصميم گيري ها بايد منافع ملي بر منافع صنفي و منافع صنفي بر منافع شخصي ارجحيت داشته باشد.
«خسرو معتضد» تاريخ نگار نيز در يادداشتي مدعي است کشور ما از کشورهاي معدودي است که تعطيلي بيش از حد و غير ضروري در آن چرخه توليد و فعاليت را فلج کرده است. او با انتقاد به تعطيلي روزهاي پنج شنبه به ويژه در مدارس مي گويد: اين کار ضرورتي ندارد چرا که بازده کاري و دانشي ما را به قهقرا مي برد و بهتر است روال ۱۵۰ ساله صحيح و منطقي و منطبق بر عادات و روش جامعه ادامه يابد.
گلايه ها از تعطيلي مدارس
اعمال تعطيلي روز پنج شنبه در مدارس ابتدايي اکثر نقاط کشور از ابتداي سال جاري و اجباري شدن آن از سال تحصيل جديد نيز موجي از نارضايتي را در جامعه فراهم کرده است.
بسياري از اوليا در تماس با خراسان و يا با ارسال پيامک اين اقدام مسئولان وزارت آموزش و پرورش را ظلم بزرگي به کشور، مردم و دانش آموزان دانسته و مي گويند: تعطيلي مدارس ابتدايي در روزهاي پنج شنبه سبب سرگرداني اولياء به ويژه والدين شاغل و پايين آمدن راندمان تحصيلي و کيفيت آموزش دانش آموزان مي شود.
در شرايطي که وزير آموزش و پرورش ارتقاي انگيزه تحصيلي در دانش آموزان و دانش افزايي معلمان را دليل اين اقدام بيان مي کند ولي بسياري از معلمان و فرهنگيان هم از اين اقدام ناراضي بوده و گلايه دارند.
تقاضاي جديد
تب تقاضا براي تعطيلي روزهاي پنج شنبه بعد از پايتخت به برخي استان ها هم سرايت کرده است اخيرا استاندار خوزستان اعلام کرده است به رئيس جمهور پيشنهاد داده ايم که در سال جديد روزهاي پنج شنبه براي مناطق گرمسير همچون خوزستان تعطيل شود و در عوض ساعت کاري در طول هفته افزايش يابد. به گزارش مهر«سيد جعفر حجازي» افزود: با اين کار هم در مصرف انرژي صرفه جويي خواهد شد و هم خانواده ها مي توانند براي گذراندن تعطيلات پايان هفته در مناطق خوش آب و هوا برنامه ريزي کنند.
اگرچه آقايان در محاسبات خود ارباب رجوع و خدمات آن ها را ناديده گرفته اند و به بهانه گرمي هوا دنبال اين موضوع هستند نماينده مردم خرمشهر در مجلس هم با توجه به شرايط اقليمي استان خوزستان تعطيلي روزهاي پنج شنبه را اقدامي مناسب و به نفع دولت و مردم ارزيابي مي کند. «مصطفي مطورزاده» مدعي است با افزايش ساعت کار در ساير روزهاي هفته و با عنايت به تعطيلي پنج شنبه ها در خوزستان، اين موضوع از لحاظ اقتصادي به نفع استان بوده و مي تواند به رشد و شکوفايي استان سرعت ببخشد.
از طرفي «حيات مقدم» نماينده مردم ماهشهر، اميديه و هنديجان در مجلس شوراي اسلامي نيز ادعا کرده است که با تعطيلي پنج شنبه ها بازدهي فعاليت ادارات نهادها و سازمان ها در استان خوزستان افزايش مي يابد.
وي به خبرنگاران گفته بود: روزهاي پنج شنبه به دليل آخر هفته بودن در کشور تقريبا نيمه تعطيل است و بازدهي فعاليت در روزهاي ديگر را ندارد، اگر هدف ما با تعطيلي اين روز در هفته صرفه جويي بيشتر باشد اين اقدام منطقي است.
شرجي بودن هوا
از هرمزگان هم خبر مي رسد که مسئولان دولتي به دنبال تعطيلي روزهاي پنج شنبه به بهانه «شرجي بودن» هواي اين استان پي گير تعطيلي روز پنج شنبه هستند. به گزارش مهر«عبدالکريم هاشمي» مدير کل منابع انساني و تحول اداري استانداري هرمزگان گفته است: در صورت تصويب پيشنهاد ارسالي به معاونت سرمايه انساني رئيس جمهور، ادارات و کارمندان مشمول دورکاري در استان هرمزگان تمام پنج شنبه هاي امسال تعطيل مي شوند.
او گفته است اين تعطيلي به صورت عمومي اجرا شده و ساعت کاري در روزهاي شنبه تا چهارشنبه افزايش خواهد يافت.
اين در حالي است که فعالان اقتصادي به ويژه در منطقه آزاد کيش و قشم تعطيلي روزهاي پنج شنبه را موجب لغو برخي فعاليت هاي اداري و تجاري، گمرکات ، بنادر و کشتي راني مي دانند و آن را به نفع اقتصاد استان نمي دانند.
نبود کارشناسي
نمايندگان مردم در خانه ملت نيز ساماندهي تعطيلات در کشور و پرهيز از تصميم گيري هاي بدون کارشناسي را در حوزه اعلام تعطيلات مورد تاکيد قرار مي دهند. وقتي پيامدهاي تعطيلي روزهاي پنج شنبه در ادارات و نهادها و سازمان هاي پايتخت کشور را با وکلاي مردم مطرح مي کنيم آن ها نيز از شرايط موجود ابراز نارضايتي مي کنند.
دکتر «محمدرضا محسني ثاني» عضو کميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي مهم ترين پيامد تعطيلي ادارات و نهادهاي پايتخت در روزهاي پنج شنبه را اتلاف وقت مردم به ويژه شهرستاني ها و افزايش هزينه آن ها مي داند و مي گويد: بارها شاهد بوده ايم که ارباب رجوع فلان اداره و سازمان که براي پي گيري کار خود به پايتخت مراجعه کرده اند به خاطر تعطيلي روز پنج شنبه و جمعه ناچار ۲ -۳ روز بيشتر در تهران معطل شده و متحمل هزينه هاي سنگيني شده اند.
وي با اشاره به اين که در اين موضوع «اتلاف وقت زماني» از همه شاخص ها مهم تر است مي گويد: مسائل اقتصادي و هزينه ها چه در بخش دولتي و چه در بخش هاي خصوصي و تعاوني از ديگر تبعات اين تعطيلي است و برنامه ريزان بايد ابعاد مختلف آن را بررسي و براي آحاد جامعه پيامد آن را تبيين کنند.
به هر حال کشور ما در تعطيلي و دستگاه هاي دولتي هم در تعطيلي هاي اداري رکورددار است و اين موضوع سبب رکود در ارائه خدمات مي شود که در مجموع خودش اگر محاسبه شود شاهد خواهيم بود که تاثيرات منفي زيادي بر اقتصاد و رفاه اجتماعي دارد.
اين نماينده مجلس معتقد است متاسفانه در مواردي مصوبات و تصميمات دولتي متناسب با آن چه که اقتضاي زمان است نمي باشد و در توجيهاتي که بايد براي برخي کارها داشته باشيم خيلي دقت نمي کنيم و بعضا توجيه منطقي هم نداريم. او بيان مي کند: به همين دليل متاسفانه در کشور ما نرخ تعطيلات بالاست و غافل هستيم که اين تعطيلي ها روي مسائل اقتصادي ما هم تاثير مي گذارد.
به گفته «محسني ثاني» در دنيا براي اين که يک روز را يک دفعه تعطيل اعلام کنند در يک مقطع زماني نظرسنجي و افکارسنجي مي کنند و کار را از مجاري قانوني پي گيري مي کنند ولي در کشور ما اصلا کسي تبعات تعطيلي يک روز کاري را نمي سنجد. پيامدهاي مثبت و منفي يک تصميم را بايد ملاحظه کرد که در دنيا اين اتفاق مي افتد ولي در کشور ما متاسفانه اين طور نيست.
به گفته نماينده مردم «سبزوار، جوين و جغتاي» متاسفانه در کشور ما فارغ از همه تبعات، در ابعاد مختلف تصميماتي گرفته مي شود که متناسب با راهکارها و اقتضاي وضع موجود نيست.
تغيير ساعت کاري
از اول ارديبهشت ماه جاري نيز با ابلاغ معاون توسعه مديريت و سرمايه انساني، رئيس جمهور ساعت کار کارکنان همه دستگاه هاي اجرايي مستقر در کلان شهر تهران تغيير کرد.
در بخشنامه «لطف ا... فروزنده» آمده است: نظر به نتايج مثبت حاصله از اعمال سياست هاي کاهش تردد وسايل نقليه و به تبع آن کاهش آلودگي هواي تهران و تداوم اين رويه براي تضمين بهداشت و سلامتي شهروندان عزيز ساکن در کلان شهر تهران ساعت کار کارکنان همه دستگاه هاي اجرايي مستقر در تهران تا اطلاع ثانوي از ساعت ۸ صبح تا 14:30 تعيين مي شود.
در حالي که خبرها از غيرقانوني بودن ساعت کار ادارات در تهران حکايت دارد و گويا سازمان بازرسي کل کشور هم شاکي و پي گير موضوع است نهادهاي نظارتي کاهش ساعت کاري کارکنان دولت از ۴۴ ساعت در هفته به ۳۹ ساعت را علاوه بر کم کاري در ادارات و طولاني شدن روند بررسي پرونده هاي ارباب رجوع مي شود در تضاد و تقابل با رهنمودهاي مقام معظم رهبري در سال جديد و سال جهاد اقتصادي مي دانند.
«عبدالرضا ترابي» عضو کميسيون اجتماعي مجلس با اشاره به اين که کاهش ساعت کار ادارات در تهران به ويژه تعطيلي پنج شنبه ادارات و سازمان ها در پايتخت باعث اختلال در روند کارهاي اداري کشور شده است به خراسان مي گويد: آغاز کار در ادارات شهرستان، ساعت ۷:۳۰ است اما در تهران با نيم ساعت تاخير آغاز مي شود و متاسفانه اين تصميمات بدون توجه به قانون باعث بروز مشکلات در برنامه ريزي کلان کشور مي شود.
وي مي افزايد: قبل از کاهش ساعت کار، مجريان تعطيلي روز پنج شنبه ادارات مدعي بودند که ساعت کار روز پنج شنبه با افزايش ساعت کار ادارات از ساعت 14:30 تا ۱۶ جبران مي شود ولي پس از مصوبه کميته اضطراري هم ساعت کار کاهش يافت و هم تعطيلي پنج شنبه به قوت خود باقي ماند در حالي که مي توانستند براي جبران کم شدن ساعت کار کارمندان در هفته، تعطيلي پنج شنبه را لغو کنند.
نماينده مردم گرمسار مي گويد: مجلس چندين بار دراين زمينه به استانداري تهران و دولت تذکر داده است اما برخورد و پي گيري وظيفه نهادهاي نظارتي است.
اما درباره تعطيلي پنج شنبه ها در برخي از استان ها از جمله خوزستان، لرستان و هرمزگان نيز معاون توسعه مديريت و سرمايه انساني رئيس جمهوري به خبرگزاري مهر مي گويد: تعطيلي پنج شنبه ها در استان ها را قانون مديريت ممنوع کرده است. «فروزنده» مي افزايد: چنان چه در مورد برخي استان ها به جمع بندي برسيم که بايد پنج شنبه ها تعطيل شود اين موضوع را بايد به مجلس محول کنيم و اين کار نيازمند قانون مصوب از سوي مجلس است.
تضاد با جهاد اقتصادي
«عبدالرضا ترابي» عضو کميسيون اجتماعي مجلس در اين باره به ما مي گويد: امسال از سوي مقام معظم رهبري، سال جهاد اقتصادي نام گذاري شده است و ضرورت دارد که مسئولان با تجديد نظر در برنامه هاي خود رهنمودهاي ايشان را عملي سازند. به گفته وي کاهش ساعت کار ادارات و ادامه روند تعطيلي پنج شنبه ها در سال جاري با مفاهيم جهاد اقتصادي در تضاد و تقابل است چرا که کاهش يک ساعت از کار در ادارات مساوي با کاهش بهره وري و عقب افتادن از اهداف توسعه و پيشرفت کشور است. به اعتقاد وي کاهش ساعت کاري بدون جبران آن منجر به کاهش بازده، سرگرداني ارباب رجوع و انباشت پرونده هاي اداري مي شود که در تقابل با رويکرد جهاد اقتصادي است.
«محسني ثاني» نماينده مجلس و عضو کميسيون اجتماعي خانه ملت نيز معتقد است در سال جهاد اقتصادي بايد تغيير اساسي در مديريت ها و عملکردها داشته باشيم و همان طور که ملت ما همه تهديدات گوناگون دشمنان حتي تهديدات نظامي را به خوبي پشت سر گذاشته اند و ديگر اين تهديدات براي ما رنگ و بويي ندارد ولي با تهديدات اقتصادي روبه رو هستيم و همان گونه که در جهاد نظامي و ۸ سال دفاع مقدس جهادگونه وارد عمل شديم و مقابله سنگيني را با استکبار داشته ايم لذا براي اين که در بعد اقتصادي هم پيشگام باشيم بايد در اين عرصه هم جهادگونه برخورد کنيم و رفتار جهادگونه معنايش تعطيلات اين گونه اي نيست.
وي تعطيلي پنج شنبه ادارات پايتخت و موارد جديد مطرح شده در اين خصوص را نقطه مقابل جهاد اقتصادي و خدمت رساني به مردم مي داند و مي گويد: مسئولان بايد عنايت ويژه اي به موضوع داشته و کارها را بر مبناي کارشناسي دقيق انجام دهند و همه جوانب امر را در نظر بگيرند. به گفته وي متاسفانه الان موضوع مديريت و کار کارشناسي براي برخي تصميمات دولت را مغاير با سياست هاي کلي و اهداف نظام مي بينيم.
به هر تقدير علاوه بر تعطيلات رسمي و مصوب با اعلام تعطيلي هاي يک روزه از سوي دولت و تعطيل شدن بخش هاي متصل به آن عملا کسب و کار به حالت تعليق درمي آيد. تعطيلي پنج شنبه ها در ادارات پايتخت هم مزيد بر علت شده و در حالي که گفته مي شود هر تعطيلي روزانه به کشور ۲ هزار ميليارد تومان خسارت تحميل مي کند به نظر مي رسد علاوه بر ساماندهي تعطيلات بايد درباره تعطيلي روزهاي پنج شنبه که با روح و رويکرد جهاد اقتصادي در تناقض است تجديدنظر شود.
چکيده گزارش
چند سالي است تعطيلي ادارات و سازمان هاي دولتي در آخرين روز کاري هفته در پايتخت اجرا مي شود و در کنار تعطيلات رسمي و تعطيلات خاصي که در مواقع اضطراري اعلام مي شود اخيرا ساعت کار ادارات در کلان شهر تهران نيز کاهش يافته است و فعالان اقتصادي و صاحب نظران اجتماعي نقدهايي به اين موضوع دارند. ناهماهنگي و تعطيلي روزهاي پنج شنبه علاوه بر سرگرداني ارباب رجوع ادارات و سازمان ها موجب ايجاد اختلال در روند امور اداري و ارتباط کاري سازمان ها شده است.از طرفي از برخي استان هاي کشور هم زمزمه هايي مبني بر تعطيلي روزهاي پنج شنبه به دليل گرمي هوا، شرجي بودن و... به گوش مي رسد و تعطيلي مدارس ابتدايي در روزهاي پنج شنبه هم صداي خانواده ها و معلمان را درآورده است. به نظر مي رسد نهادهاي نظارتي بايد با بررسي و موشکافي موضوع تعطيلات اين چنيني در کشور تکليف بهره وري را در ادارات روشن کنند. در سالي که به نام سال جهاد اقتصادي نام گذاري شده است اين تعطيلي ها و کاهش ساعت کاري با مفاهيم اين شعار در تضاد و تقابل است. | 
تعطيلي پنجشنبه هاي ادارات تهران تصميم غيرکارشناسي پايتخت نشينان
