اخبار داخلی اجتماعی تحول دیجیتال تغییری شگرف در روابط میان انسان ها

چهارشنبه 29 آذر 1402

تحول دیجیتال تغییری شگرف در روابط میان انسان ها

هیچ سفر تحول دیجیتالی بدون ترکیب افراد مناسب با فرآیند درست و فناوری مناسب نمی تواند موفقیت آمیز باشد.

دکتر ساعی- هیچ سفر تحول دیجیتالی بدون ترکیب افراد مناسب با فرآیند درست و فناوری مناسب نمی تواند موفقیت آمیز باشد.
تحول دیجیتال نه تنها مدل های کسب وکار و تجارت را دگرگون کرده است، بلکه به تغییری شگرف در روابط میان انسان ها، زیست جهان اجتماعی، ماهیت، ارزش ها و هنجارها یک سازمان، جامعه و یک گروه، روابط بین نسل های جامعه یا فرد منجر می شود.
در تحول دیجیتال ما با دو دیدگاه روبرو ایم، دیدگاه های بدبین: قائل به تاثیرات واگرایانه و شکاف بین نسلی اند. دیدگاه های خوشبین:قائل به تاثیرات همگرایانه و پیوند بین نسلی اند
کلیتون کریستنسن در کتاب بسیار مشهور خود «معمای نوآوران» میان دو نوع از فناوری تمایز قائل شد:فناوری های نگه دارندهsustaining technologies : این فناوری ها به سازمان ها و جوامع موجود کمک می کند تا در کاری که انجام می دهند بهتر و به صرفه تر عمل کنند. این فناوری ها تغییرات تدریجی ایجاد می کنند و وضع موجود را حفظ می کنند(سه انقلاب صنعتی قبلی).
فناوری های برهم‌ زنندهDisruptive Technologies : فناوری های(ناشی از تحول دیجیتال) فناوری هایی به شدت عجیب و جدید و غیرمنتظره ای هستند که نظم و ساختار و ارزش های سنتی دولت ها، سازمان ها و جوامع را به چالش می کشند، به هم می زنند و نظم جدیدی را مستقر می کنند.
یکی از پیامدهای اجتماعی فناوری های برهم زننده در تحول دیجیتال، برافتادگان و به حاشیه رفتن نسل یا نسل هایی از جامعه از نظم نوین و نقش آفرینی نسل تکنوفیل و بومیان فناوری است.
نسل قدیم(سازمان ها، گروه های نسلی، حکمرانی سنتنی) برای حذف نشدن از چرخه زیست دیجیتال، باید به بازجامعه پذیری دیجیتال و تقویت توان سازگاری و کنشگری در تحولات دیجیتال دست بزند.
برخی از جامعه شناسان نظیر مارگارت مید براین باورند:جوامعی كه درگذار تاریخی خود، تغییرات و تحولات تاریخی، رسانه ای و فناورانه متعدد و سریعی را تجربه می کنند، از استعداد و آمادگي بيشتري براي ظهور نسل تمایز از نسل های قبلی و توليد شكاف هاي اجتماعي از جمله فاصله و شكاف ارزشی و نگرشی و رفتاری بین نسلی برخوردار هستند. زیرا چنین تغییراتی، فرآیند مداوم، آرام و طبیعی انتقال فرهنگ از نسلی به نسل دیگر را دچار وقفه و مشکل می کند و بین دونسل «شکاف تجربه و فرهنگ» ایجاد می کند. مک لوهـان در رویکـرد تغييـر در فراينـد جامعه پذيـری معتقـد اسـت: زمانیکه ما فناوری جديدی را وارد جامعه ای می کنيم، به دلیل اینکه فناوری حامل ارزشها و هنجارهای نو است، آن جامعه را بـرای هميشه عوض کرده ايم و جوانان به دليل نوگرايی و آمادگی برای پذيرش تازگی ها، بيشـتر از افـراد مسن که افکار و عقايدشان شکل گرفته، تحت تأثير اين تغييرات قرار می گيرند. از ایـن رو، نسـل الكترونيك يا ديجيتال، نسلی است كـه به لحاظ اجتماعی و فناوری، آگاه تر از نسـل والدين بـه نظر می رسد و اين مسئله، باعث به وجودآمدن شكاف ميان فرزندان مطلع و والدين كم برخوردار یا کم اطلاع از اين فضـا می شود. دیدگاه خوش بین کاستلز: نظریه جامعه شـبکه ای کاستلز، تأثیر فناوری های دیجیتال و شبکه های اجتماعی مجازی را بر همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و اقتصادی آشکار می کند.کاستلز معتقد است اینترنت و فناوری های دیجیتال، جامعه شبکه ای را پشتیبانی می کند. شبکه های آنلاین، به مثابه یک جامعه شبکه دوستان، خویشاوندان، همسایگان و سایر افراد را به یکدیگر پیوند می دهند. فواید اجتماعی شبکه از دیدگاه کاستلز: حفظ پیوندهای ضعیف: که در نبود اینترنت و شبکه های آنلاین ممکن بود در تعادل میان ارزش ارتباط و تلاش لازم برای ملاقات فیزیکـی از بین برود؛حفـظ پیوندهای قوی: روابط خانوادگـی عصـر حاضـر در اثـر تحـرک جغرافیایـی و تغییـر شـکل خانـوادۀ متوسـط، تضعیـف شـده اسـت اما شبکه های اجتماعی موجب تقویت روابط خانوادگی(بین نسلی) می شوند.
دیدگاه خوش بین راینی و ولمن در کتاب خود با عنوان«شبکه؛ به مثابه سیستم عامل اجتماعی نوین» در سال ۲۰۱۲ از فناوری های دیجیتال. آن‌ها برآنند که شبکه های دیجیتال فرصت وامکان بی نظیر ارتباطات و گفتگوی بین نسلی ورای محدویت های زمانی و مکانی فراهم می کنند. .